BIOS (Temel Giriş Çıkış Sistemi) Nedir? BIOS ve UEFI Arasındaki Fark Nedir?
BIOS (Temel Giriş Çıkış Sistemi) Nedir? BIOS ve UEFI Arasındaki Fark Nedir?

30.07.2024 12:36:51

BIOS (Temel Giriş Çıkış Sistemi) Nedir? BIOS ve UEFI Arasındaki Fark Nedir?

Yayınlayan: Nurşah Kuşaksızoğlu

BIOS (Temel Giriş Çıkış Sistemi) Nedir? BIOS ve UEFI Arasındaki Fark Nedir?

Bilgisayarlarımız açılıp tanıdık arayüzleri ve uygulamaları göstermeden önce, arka planda çalışan temel bir bileşen vardır : BIOS. Genellikle fark edilmeden ve perde arkasında, sistemlerimizi çalışır hale getirmede kritik bir rol oynar. Bu blogda, BIOS'a daha yakından bakacağız , önemini ve her bilgisayar başlatma işleminin omurgası olarak nasıl hizmet ettiğini anlayacağız.  

BIOS Nedir? 

BIOS, "Temel Giriş/Çıkış Sistemi" anlamına gelir. Bilgisayar açıldığında sistem donanım bileşenlerini başlatmak ve test etmek ve bir işletim sistemi veya diğer yazılımları yüklemek için kullanılan bir tür aygıt yazılımıdır. 

BIOS nasıl çalışır? 

BIOS, bilgisayarın ana bilgisayar kartı (anakart) çipine kaydedilen yerleşik kullanım kılavuzu gibidir. Bilgisayar açıldığında, BIOS her şeyin yolunda ve çalışır durumda olduğundan emin olmak için hızla kontrol eder. Bilgisayarın başlaması için gereken kritik dosyalara sahip parçalar olan önyükleme aygıtlarını arar. Bu parçaların iyi olduğundan emin olduktan sonra, BIOS bilgisayarın ana sistemini (işletim sistemini) sabit disk gibi depolama aygıtlarından geçici belleğine (RAM) yükler. 

BIOS neden önemlidir? 

Esasında, BIOS olmadan bir bilgisayar başlatılamaz veya düzgün çalışamaz. BIOS, donanım kontrollerini başlatmaktan, sistem bileşenlerini başlatmaktan ve başlatma sırasında işletim sistemini yüklemekten sorumlu temel bir bilgisayar bileşenidir. Bilgisayarın donanımı ve yazılımı arasında bir köprü görevi görerek bunların verimli bir şekilde iletişim kurmasını sağlar. Dahası, kullanıcılara sistem yapılandırma seçenekleri sunar ve önyükleme koruması gibi kritik güvenlik özellikleri sunar.   

BIOS'unuzu nasıl güncelleyebilir veya yükseltebilirsiniz? 

BIOS Güncellemesi (veya flaşlama) 

  • Bu daha yaygın bir prosedürdür. Üreticiler, hataları düzeltmek, yeni donanımlarla uyumluluk eklemek veya yeni özellikler sunmak için BIOS aygıt yazılımlarına güncellemeler yayınlar. Kullanıcılar bu güncellemeleri üreticinin web sitesinden indirebilir ve belirli yardımcı programları kullanarak uygulayabilir. 
  • BIOS'u güncellemek veya "flaşlamak" dikkat gerektirir. İşlem kesintiye uğrarsa (örneğin, güç kaybı nedeniyle) veya yanlış bir sürüm kullanılırsa, bilgisayarı çalışmaz hale getirebilir. 
  • Bazı modern anakartlar, arızaya karşı koruma sağlayan çift BIOS çipiyle birlikte gelir; böylece güncelleme sırasında bir BIOS bozulursa sistem, çalışan ikinci BIOS'a geri dönebilir. 

BIOS Çip Yükseltmesi 

  • BIOS çipindeki belleği yükseltmek için mevcut çipi daha yeni, daha gelişmiş bir sürümle değiştirmeniz gerekir. 
  • Bazı eski anakartlar veya özel sistemler, fiziksel olarak çıkarılıp değiştirilebilen BIOS yongalarına sahiptir. Bu, çağdaş sistemlerde daha az yaygındır ancak eski bilgisayarlarda daha yaygındı. 
  • Bir anakartın BIOS'u bozulursa ve kurtarılamazsa veya flaşlama yoluyla elde edilemeyen farklı bir BIOS sürümüne ihtiyaç duyulursa, çipi fiziksel olarak değiştirmek bir seçenek olabilir. Ancak, dikkatli bir kullanım ve belirli bir yedek çip gerektirir.

BIOS'un çeşitleri nelerdir? 

İki ana BIOS türü vardır:  Eski BIOS ve UEFI 

Kalıtsal temel girdi çıktı sistematiği 

Eski BIOS, PC'ler için orijinal aygıt yazılımı arayüzüdür ve bilgisayarın donanımı ile işletim sistemi arasında köprü oluşturur. 

UEFİ 

UEFI (Birleşik Genişletilebilir Ürün Yazılımı Arayüzü), Legacy BIOS'un sınırlamalarını iyileştirmek için tasarlanmış modern halefidir. UEFI, kullanıcıların gezinmesini ve sistem ayarlarını düzenlemesini kolaylaştıran daha grafiksel ve kullanıcı dostu bir arayüz sunar. 

 

BIOS ile UEFI arasındaki fark nedir? 

Geleneksel BIOS eski bir donanım yazılımı arayüzü olsa da, birçok modern sistem daha fazla özelliğe sahip daha yeni bir donanım yazılımı arayüzü standardı olan UEFI'yi kullanır. UEFI, diğer iyileştirmelerin yanı sıra grafiksel bir arayüz, daha iyi donanım desteği ve gelişmiş güvenlik özellikleri sunar. İşte ikisi arasındaki bir karşılaştırma: 

Özellikler/Yön 

BİYOGRAFİ  

UEFİ  

Yaş ve Gelişim 

1970'lerin sonlarında IBM PC ile tanıtıldı. Nispeten statik özelliklere sahip. 

BIOS sınırlamalarını aşmak ve modern PC'leri desteklemek için 2000'li yıllarda geliştirildi. 

Önyükleme İşlemi 

Önyüklenebilir aygıtları yönetmek için Ana Önyükleme Kaydı (MBR) yöntemini kullanır; bu yöntemin yalnızca 2 TB'a kadar sabit diskleri desteklemesi gibi sınırlamaları vardır. 

GUID Bölümleme Tablosu (GPT) yaklaşımını kullanır , 2TB'den büyük sabit diskleri destekler ve birden fazla kaynaktan önyükleme yapabilir. 

Hız ve Verimlilik 

Sıralı donanım başlatma nedeniyle daha yavaş. 

Daha hızlıdır, çünkü cihazları paralel olarak başlatır. "Hızlı önyükleme" seçenekleri sunar. 

Güvenlik 

Gelişmiş güvenlik özellikleri eksik 

Güvenli Önyükleme özelliğine sahiptir ve önyükleme sırasında yalnızca imzalı/güvenilir yazılımların çalışmasını sağlar. 

Uyumluluk ve Donanım Desteği 

Eski PC donanım ve yazılımlarını destekler 

Daha yeni mimariler ve teknolojiler için tasarlanmıştır, geriye dönük uyumluluk seçeneklerine sahiptir. 

BIOS'a nasıl erişilir?  

BIOS ayarlarına erişmek ve yapılandırmak için kullanıcılar, esasen BIOS için arayüz görevi gören BIOS Kurulum Yardımcı Programını kullanabilirler. Kurulum gerektirebilecek işletim sistemlerinin aksine, BIOS önceden yüklenmiştir ve sistem açıldığında anında işlevsellik sunar. BIOS Kurulum Yardımcı Programına erişim yöntemi, belirli bilgisayar veya anakart markasına ve modeline göre değişir.

ICC Dijital Endüstriyel Teknolojiler Ltd. Şti.

Osmangazi Mahallesi Atayolu Caddesi No:108 Gate Of Anatolia Ticari Blok Ofis 1 Sancaktepe / İstanbul / Türkiye
Telefon: +90 216 510 66 96
E-Posta: info@icc.com.tr
Web: https://www.icc.com.tr
Mersis No: 0211069647300014

BIOS (Temel Giriş Çıkış Sistemi) Nedir? BIOS ve UEFI Arasındaki Fark Nedir?